Implementacja DCD i SGD – wpływ i wymogi

PROJEKT USTAWY O ZMIANIE USTAWY O PRAWACH KONSUMENTA ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW (PROJEKT Z 2022.06.29)

Celem implementacji SGD planuje się wprowadzenie do UPK nowego rozdziału 5a UPK – Rękojmia i gwarancja konsumencka. Co istotne, przepisy tego rozdziału znajdą zastosowanie nie tylko do umowy z konsumentem, ale również do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Regulacja przewiduje przede wszystkim wyłączenie stosowania przepisów KC o rękojmi przy sprzedaży w stosunku do konsumentów oraz niektórych JDG (dla których umowa nie ma charakteru zawodowego) i wprowadzenie odrębnego reżimu regulacyjnego w tej materii odwołującego się do pojęcia braku zgodności towaru z umową. Przepisy określają zasady odpowiedzialności przedsiębiorcy za niezgodność towaru z umową. Przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za brak zgodności towaru z umową istniejący w chwili jego dostarczenia i ujawniony w ciągu dwóch lat od dostarczenia towaru. W przypadku towaru używanego strony mogą skrócić ten czas, nie więcej niż o rok. Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową, który ujawnił się przed upływem dwóch lat od dostarczenia towaru, istniał w chwili jego dostarczenia, o ile nie zostanie udowodnione inaczej lub jeżeli domniemania tego nie można pogodzić ze specyfiką towaru lub charakterem braku zgodności z umową. W odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi, przedsiębiorca odpowiada za brak zgodności treści cyfrowej lub usługi cyfrowej dostarczanej w sposób ciągły z umową, który wystąpił lub ujawnił się w czasie, w którym zgodnie z umową miały być dostarczane. Czas ten nie może być krótszy niż dwa lata od dostarczenia towaru z elementami cyfrowymi. Domniemywa się, że brak zgodności z umową wystąpił w tym czasie, jeżeli się w tym czasie ujawnił. Projekt przewiduje wyłączenie odpowiedzialności przedsiębiorcy za brak zgodności w określonym w przepisach zakresie, gdy konsument został o tym wyraźnie poinformowany i najpóźniej w chwili zawarcia umowy wyraźnie i odrębnie zaakceptował brak konkretnej cechy towaru.

Wdrażając przepisy SGD określono prawa konsumenta z tytułu rękojmi i skorelowane z nimi obowiązki i prawa przedsiębiorcy. Konsumentowi w pierwszej kolejności przysługiwać będzie prawo do żądania nieodpłatnej naprawy lub wymiany towaru. Dopiero w następnej kolejności, konsument będzie mógł złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny lub odstąpieniu od umowy. Wyjątkowo, np. gdy brak zgodności towaru z umową jest na tyle istotny, że uzasadnia natychmiastowe obniżenie ceny lub odstąpienie od umowy, konsument będzie mógł od razu skorzystać z tego prawa. Konsument nie może odstąpić od umowy, jeżeli niezgodność towaru z umową jest nieistotna. Domniemywa się, że niezgodność towaru z umową jest istotna.

Przepisy wprowadzają również nowe rozwiązania w zakresie gwarancji, tj.:

• gwarancja trwałości nie może przewidywać warunków naprawy albo wymiany mniej korzystnych dla konsumenta, niż te, które zostały określone w tym zakresie w UPK;
• odstępstwo od warunków gwarancji określonych w reklamie na niekorzyść konsumenta jest bezskuteczne, chyba że oświadczenie gwarancyjne złożone w reklamie przed zawarciem umowy zostało sprostowane, z zachowaniem warunków i formy w jakiej reklama została przeprowadzona lub w porównywalny sposób.

Planowanym celem implementacji dyrektywy DCD jest wprowadzenie do UPK nowego rozdziału 5b UPK – Umowy o dostarczanie treści cyfrowej lub usługi cyfrowej. Również przepisy tego rozdziału znajdą zastosowanie nie tylko do umowy z konsumentem, ale również do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Regulują prawa i obowiązki stron umów o dostarczanie treści cyfrowej lub usługi cyfrowej określając w szczególności:

• sposób i termin wykonania obowiązku dostarczenia treści cyfrowej lub usługi cyfrowej przez przedsiębiorcę;
• uprawnienie konsumenta do odstąpienia od umowy, jeżeli przedsiębiorca nie dostarczy treści cyfrowej lub usługi cyfrowej niezwłocznie lub w dodatkowym, wyraźnie uzgodnionym przez strony terminie;
• uprawnienia konsumenta w przypadku braku zgodności treści lub usługi cyfrowej z umową;
• dodatkowe obowiązki informacyjne przedsiębiorcy w zakresie aktualizacji treści lub usługi cyfrowej i obowiązek instalacji przez konsumenta aktualizacji dostarczonej przez przedsiębiorcę pod rygorem braku odpowiedzialności przedsiębiorcy za niezgodność wynikającą z braku instalacji tej aktualizacji;
• wyłączenie odpowiedzialności przedsiębiorcy za brak zgodności w określonym w przepisach zakresie, gdy konsument został o tym wyraźnie poinformowany i najpóźniej w chwili zawarcia umowy wyraźnie i odrębnie zaakceptował brak konkretnej cechy towaru;
• zasady odpowiedzialności przedsiębiorcy w przypadku braku zgodności treści lub usługi cyfrowej z umową – w przypadku treści lub usług cyfrowych dostarczanych jednorazowo lub częściami przedsiębiorca odpowiada za niezgodność istniejącą w chwili jego dostarczenia i ujawnioną w ciągu 2 lat od dostarczenia. Domniemywa się, że brak zgodności ujawniony przed upływem roku od dostarczenia istniał w chwili dostarczenia. Z kolei w przypadku treści lub usług cyfrowych dostarczanych w sposób ciągły przedsiębiorca odpowiada za niezgodność, która wystąpiła lub ujawniła się w czasie, w którym zgodnie z umową miała być dostarczana. Domniemywa się, że brak zgodności wystąpił w tym czasie, jeżeli w tym czasie się ujawnił;
• uprawnienia konsumenta do żądania doprowadzenia treści lub usług cyfrowych do zgodności z treścią umowy. W następnej kolejności, konsument będzie mógł złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny lub odstąpieniu od umowy. Wyjątkowo, np. gdy brak zgodności treści cyfrowej lub usługi cyfrowej z umową jest na tyle istotny, że uzasadnia natychmiastowe obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy, konsument będzie mógł od razu skorzystać z tego prawa. Konsument nie może odstąpić od umowy, jeżeli treść cyfrowa lub usługa cyfrowa jest dostarczana w zamian za zapłatę ceny, a brak zgodności z umową jest nieistotny. Domniemywa się, że brak zgodności jest istotny;
• zasady dokonywania zmiany treści cyfrowej lub usługi cyfrowej,
• termin przedawnienia niektórych roszczeń konsumenta i niektórych JDG (dla których umowa nie ma charakteru zawodowego) wynikających z przepisów o rękojmi – przesądzenie, że do roszczeń tych zastosowanie znajdują przepisy ogólne regulujące przedawnienie (art. 118 kodeksu cywilnego).