spółka należąca do finansowej grupy kapitałowej
Ustalenie beneficjenta rzeczywistego spółki
Doradzaliśmy spółce należącej do finansowej grupy kapitałowej w projekcie:
Ustalenie beneficjenta rzeczywistego
- Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (AML) przewiduje obowiązek zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych (UBO) do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) prowadzonego przez ministra właściwego ds. finansów publicznych. Obowiązek ten jest adresowany do szerokiego grona podmiotów, w tym do wszystkich zarejestrowanych w Polsce spółek kapitałowych (spółek z o.o., spółek akcyjnych oraz prostych spółek akcyjnych). Ustawa przewiduje krótki (7-dniowy) termin na dokonanie zgłoszenia oraz aktualizacji informacji wpisanych do CRBR.
- Zgłoszenia powinna dokonać osoba ustawowo uprawniona do reprezentacji podmiotu, dla którego dokonuje się zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych. W treści zgłoszenia powinno znaleźć się oświadczenie osoby dokonującej zgłoszenia do CRBR (członka zarządu) o prawdziwości zgłaszanych informacji, które składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
- Za niedopełnienie obowiązku zgłoszenia lub aktualizacji informacji o beneficjentach rzeczywistych w terminie wskazanym w ustawie oraz za podanie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym grozi kara pieniężna do wysokości 1 000 000 zł.
- Niezależnie od ustawowego obowiązku dokonania zgłoszenia do CRBR, do żądania od spółki przedłożenia informacji na temat jej beneficjentów rzeczywistych uprawnione są instytucje obowiązane w ramach stosowania środków bezpieczeństwa finansowego wskazanych w ustawie AML.
- Z taką sytuacją przedsiębiorcy mogą spotykać się np. przy zawieraniu umowy o rachunek bankowy, gdzie bank jako instytucja obowiązana ma obowiązek zidentyfikować beneficjenta rzeczywistego swojego klienta oraz podjąć uzasadnione czynności w celu weryfikacji jego tożsamości oraz ustalenia struktury własności i kontroli.
- Co więcej, instytucje obowiązane identyfikując beneficjenta rzeczywistego, nie mogą polegać wyłącznie na informacjach pochodzących z CRBR. W związku z powyższym instytucje obowiązane często zwracają się z prośbą o przedstawienie informacji na temat beneficjentów rzeczywistych bezpośrednio do swoich klientów. W takiej sytuacji niedostarczenie przez spółkę informacji żądanych przez instytucję obowiązaną (np. bank) lub dostarczenie informacji nieprawidłowych może skutkować odmową zawarcia umowy.
- Wskazane wyżej przypadki, w których przedsiębiorca musi zidentyfikować swojego beneficjenta rzeczywistego wskazują, że problematyka ta ma istotne znaczenie dla każdej spółki uczestniczącej w obrocie gospodarczym. W praktyce przedsiębiorcy często napotykają jednak trudności związane z prawidłowym ustaleniem swoich beneficjentów rzeczywistych, w szczególności w przypadku spółek należących do wieloszczeblowych struktur kapitałowych.
- Wspomniane wyżej trudności spowodowane są niejasnością samej definicji ustawowej „beneficjenta rzeczywistego”. Niejasność ta wynika zarówno z treści (nieostre przesłanki „sprawowania kontroli’ i „decydującego wpływu na czynności lub działania”), jak również struktury przepisu (niejasna relacja pomiędzy ogólnym wprowadzeniem do definicji oraz częścią szczegółową dotyczącą osób prawnych oraz pomiędzy poszczególnymi przesłankami w samej części szczegółowej).
- Niejasności interpretacyjne potęgowane są dodatkowo rozbieżnościami pomiędzy polską a unijną definicją beneficjenta rzeczywistego oraz niedostatkiem wypowiedzi właściwych organów (brak formalnych stanowisk GIIF w tym przedmiocie).
W praktyce najczęściej pojawiają się następujące kwestie problematyczne związane z ustalaniem beneficjentów rzeczywistych spółki:
- dopuszczalność wskazywania tzw. „beneficjentów zastępczych”, tj. osób fizycznych zajmujących wyższe stanowisko kierownicze (członków zarządu),
- wpływ na ustalenie beneficjenta rzeczywistego faktu występowania w akcjonariacie spółki, której papiery wartościowe notowane są na rynku regulowanym (giełdzie papierów wartościowych),
- sposób ustalania osób fizycznych sprawujących pośrednią kontrolę nad spółką, w tym sposób obliczania wielkości udziału pośrednio posiadanego w spółce,
- ustalanie beneficjentów rzeczywistych w oparciu o ogólne kryterium kontroli vs szczególne kryteria dotyczące osób prawnych (w tym problem tzw. kaskadowości).
Doradztwo DLK obejmowało:
- analizę stanu faktycznego (dokładne badanie struktury właścicielskiej spółki, dla której ustalany był beneficjent rzeczywisty),
- analizę prawną obejmującą merytoryczne rozstrzygnięcie kwestii problematycznych na gruncie definicji beneficjenta rzeczywistego wraz z analizą stanowisk unijnych organów nadzoru,
- wskazanie beneficjentów rzeczywistych spółki wraz z uzasadnieniem na użytek zarówno wewnętrzny (prawidłowe ustalenie beneficjenta rzeczywistego w celu zgłoszenia informacji do CRBR), jak i zewnętrzny (przedłożenie informacji o beneficjentach rzeczywistych na żądanie instytucji obowiązanej, np. banku).
Zobacz także na stronach DLK:
Pakiet AML/CFT (2021-2023)
Prawnicy zaangażowani w projekt:
Szymon Zych
adwokat, starszy prawnik Szymon Zych
Mikołaj Cegłowski
radca prawny, starszy prawnik Mikołaj Cegłowski
Bankowość&Fintech
Bankowość & FinanseZobacz również
międzynarodowa grupa consumer finance
Licencja KIP dla MIP po przekroczeniu limitów
Licencja KIP dla MIP po przekroczeniu limitówInstytucja płatnicza
Prowadzenie rachunków płatniczych dla klientów zawierających umowy kredytu konsumenckiego
Prowadzenie rachunków płatniczych dla klientów zawierających umowy kredytu konsumenckiego#Bankowość&Fintech #Online & eCommerce #Retail
Międzynarodowy Fintech
Model transferu i wypłaty gotówki w postaci przekazu pocztowego
Model transferu i wypłaty gotówki w postaci przekazu pocztowego